رونق تولید

آموزه‌های قرآنی در راستای «حمایت از کالای ایرانی»

یکی از ابتکارات هد‌‌ایت بخش مقام معظم رهبری که برگرفته از برنامه‌ها و نقشه‌های از پیش طراحی شد‌‌ه، فرایند‌‌ تکاملی انقلاب را مرحله به مرحله به پیش می‌برد‌‌، انتخاب شعار سال و گفتمان سازی معظم له است که بستری مناسب برای ایجاد‌‌ موج گفتمانی و بسیج نخبگانی و عمومی برای تحقق موضوعات انتخاب شد‌‌ه را در پی دارد. معظم له با مطرح نمودن موضوعات مختلف اقتصادی در نامگذاری سال‌های گذشته، سعی در تحقق این عنوان داشته است.

آن چیزی که در مطرح نمودن شعارهای سال‌های اخیر در دهه‌ی چهارم انقلاب اسلامی، موسوم به دهه «پیشرفت و عدالت» بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد، اصلی‌ترین رویکرد و جبهه تخاصم و تقابل دشمنان علیه نظام اسلامی است که همان «جبهه اقتصادی» است. مفهوم «اقتصاد مقاومتی» نیز واژه‌ای است که در تقابل با همین اندیشه در عمق پیام‌های نوروزی مقام معظم رهبری در سال‌های مختلف وجود داشته و به طرق مختلف مطرح شده است. اصلاح الگوى مصرف (تغییر فرهنگ مصرف از کالای خارجی به داخلی)، همت مضاعف و کار مضاعف (کار مضاعف در جهت تولید مضاعف و در نهایت مصرف تولید داخلی)، جهاد اقتصادی (در راستای افزایش تولید داخلی)، تولید ملى، حمایت از کار و سرمایه‌ ایرانى (توجه به کار، سرمایه و تولید داخلی) و.... اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال (افزایش اشتغال در جهت افزایش تولید داخلی).

در واقع حمایت از کالای ایرانی، یعنی حمایت از اقتصاد مقاومتی، یعنی ایجاد اشتغال و حمایت از کار ایرانی، حمایت از سرمایه ایرانی، حمایت از تولید ایرانی و در یک عبارت یعنی کلیدواژه مقابله با تهاجم اقتصادی دشمنان.

** همسوئی شعارهای سال

با آموزه‌های قرآنی

حال با عنایت به موارد مطرح شده، آیا انتخاب شعار هر سال توسط رهبر انقلاب اسلامی همسو با مفاهیم و آموزه‌های قرآنی است؟ در این قسمت به چند نمونه اشاره می‌کنیم :

* ۱- لزوم آمادگی کامل مسلمانان در برابر دشمنان :

خداوند در آیه ۶۰ از سوره مبارکه انفال میفرماید: «وَ أَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ وَ مِنْ رِباطِ الْخَیْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَ عَدُوَّکُمْ »

جمله «وَ أَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ وَ مِنْ رِباطِ الْخَیْلِ» امر عامى است به مؤمنین که در قبال کفار به قدر تواناییشان از تدارکات جنگى که به آن احتیاج پیدا خواهند کرد تهیه کنند، به مقدار آنچه که کفار بالفعل دارند و آنچه که توانائى تهیه آن را دارند.

علاوه بر این؛ حکومت اسلامى حکومتى است انسانى، به این معنا که حقوق همه افراد انسانها را رعایت نموده و به خواسته‏هاى آنان احترام مى‏گذارد، ولو هر که مى‏خواهد باشد، نه این که خواسته‏هاى افراد را فداى خواسته یک نفر و یا خواسته اکثریت کرده باشد و چون چنین است دشمن منافع یک جامعه اسلامى دشمن منافع تمامى افراد است و بر همه افراد است که قیام نموده و دشمن را از خود و از منافع خود دفع دهند.

* ۲- قاعده نفی سبیل :

خداوند در آیه ۱۴۱ از سوره مبارکه نساء میفرماید: «وَ لَنْ یَجْعَلَ اللَّهُ لِلْکافِرینَ عَلَى الْمُؤْمِنینَ سَبیلاً»

این آیه با صراحت تمام بیان می‌کند که جامعه اسلامی باید در صدد باشد که در زیر سلطه بیگانگان و دشمنان قرار نگیرد.

در حقیقت برای اینکه بیگانگان سلطه‌ای بر جامعه اسلامی نداشته باشند باید به مرحله‌ای از تولید برسیم که کلیه کالاهای مورد نیاز جامعه در کشور تولید شود و نیازی به کشورهای بیگانه برای واردات بعضی از محصولات نداشته باشیم و کالای داخلی تولید شده به مصرف برسد.

* ۳- استقامت و پایداری

در برابر دشمن :

خداوند در آیه ۱۱۲ از سوره مبارکه هود میفرماید: «فَاسْتَقِمْ کَما أُمِرْتَ وَ مَنْ تابَ مَعَکَ»

ظاهرا ریشه استقامت از قیام آدمى گرفته شده باشد و استقامت آدمى در یک کار این است که از نفس خود بخواهد که درباره آن امر قیام نموده آن را اصلاح کند، بطورى که دیگر فساد و نقص به آن راه نیابد و به حد کمال و تمامیت خود برسد.

* * کار، تولید و چگونگی مصرف در قرآن

البته قابل ذکر است که در آیات کلام وحی مصادیق مختلفی درخصوص مباحث اقتصادی نظیر کار، تولید و چگونگی مصرف نیز ذکر شده است که به چند نمونه اشاره می‌نماییم :

* ۱- ساخت و تولید کشتی: «وَ اصْنَعِ الْفُلْکَ بِأَعْیُنِنا وَ وَحْیِنا»

بدون شک کشتى نوح نبی یک کشتى ساده‏اى نبود و با وسائل آن روز به آسانى و سهولت پایان نیافت، چنین کشتى با چنین ظرفیت حتما در آن روز بى‏سابقه بوده است، به خصوص که این کشتى باید از دریائى به وسعت این جهان با امواجى کوه پیکر سالم بگذرد و نابود نشود.

* ۲- ساخت و تولید زره:

«وَ عَلَّمْناهُ صَنْعَةَ لَبُوسٍ لَکُمْ لِتُحْصِنَکُمْ مِنْ بَأْسِکُمْ»

این آیه حضرت داود را مبتکر صنعت تولید زره معرفی می‌کند و به این نکته اشاره می‌کند که انبیاء نیز اهل کار و فن و حرفه بوده‏اند.

باید توجه داشت که هر کار و تولیدی منظور نیست. کار و تولید و صنعت باید در خدمت به مردم باشد، نه در سلطه‏ى مستکبرین و افراد خاص که لفظ «لِتُحْصِنَکُمْ» به این مطلب اشاره دارد.

* ۳- ساخت و تولید مسکن:

«وَ أَوْحَیْنا إِلى‏ مُوسى‏ وَ أَخیهِ أَنْ تَبَوَّءا لِقَوْمِکُما بِمِصْرَ بُیُوتاً وَ اجْعَلُوا بُیُوتَکُمْ قِبْلَةً»

این آیه نشان میدهد که رهبران دینى باید به مسائل مادّى و رفاهى امّت هم توجّه کنند. توجه به این نکته هم خالی از لطف نیست که تاریخ شهرسازى تا زمان حضرت موسى (ع) قطعى است و نشان از این دارد که معمارى و شهرسازى اسلامى با اهداف مکتبى همخوانی دارد.

* ۴- سد سازی ذوالقرنین:

خداوند در می‌فرماید: «قالُوا یا ذَا الْقَرْنَیْنِ إِنَّ یَأْجُوجَ وَ مَأْجُوجَ مُفْسِدُونَ فِی الْأَرْضِ فَهَلْ نَجْعَلُ لَکَ خَرْجاً عَلى‏ أَنْ تَجْعَلَ بَیْنَنا وَ بَیْنَهُمْ سَدًّا»

این آیه اشاره به داستان ذوالقرنین و ماجرای یاجوج و ماجوج دارد [و می‌فرماید]:

آن قوم گفتند: اى ذو القرنین! یاجوج و ماجوج در این سرزمین فساد مى‏کنند، آیا ممکن است ما هزینه‏اى در اختیار تو بگذاریم که میان ما و آنها سدى ایجاد کنى؟ مراد ایشان از پیشنهاد هزینه و خرج دادن، اجرت بر سد سازى بوده در حقیقت خواسته‏اند به ذوالقرنین مزد بدهند که او هم قبول نکرده است.

از این جمله استفاده مى‏شود که آن جمعیت از نظر امکانات اقتصادى وضع خوبى داشتند، اما از نظر صنعت و فکر و نقشه ناتوان بودند، لذا حاضر شدند هزینه این سد مهم را بر عهده گیرند مشروط بر این که ذوالقرنین طرح و ساختمان آن را پذیرا گردد.

* ۵- میانه روی در مصرف:

«وکُلُواْ وَاشْرَبُواْ وَلاَ تُسْرِفُواْ إِنَّهُ لاَ یُحِبُّ الْمُسْرِفِینَ»

واژه اسراف بیش از ۲۳ بار در آیات متعدد قرآن به اشکال مختلف به‌کار رفته است و این واژه به معنای هرگونه کوتاهی، زیاده‌روی، تجاوز از حد اعتدال و گرایش به سوی افراط و تفریط است.

در پایان باید توجه داشت که انگشت اشاره شعار سال‌های مختلف، مخاطبی به وسعت ایران دارد: هم مسئولین و کارگزاران، هم مردم و توده‌ها. درواقع، برای هر فرد ایرانی، این نام‌ها، مسئولیتی را به همراه می‌آورد که امید است با اهتمام دولت و ملت ایران این مهم به شایستگی صورت پذیرد.

* * منابع و مآخذ

قرآن کریم

۱.بیانات مقام معظم رهبری در دیدار جمعی از کارآفرینان سراسر کشور ۱۶/۶/۱۳۸۹

۲. رجایی، سید محمد کاظم، معجم موضوعی آیات اقتصادی قرآن، انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، قم، بهار ۱۳۸۲

۳.طبرسی، مترجمان ، مجمع البیان فى تفسیر القرآن‏، انتشارات فراهانى‏، تهران،چاپ اول،‏۱۳۶۰

۴. طباطبایی، محمد حسین، تفسیر المیزان‏، ترجمه سید محمد باقر موسوى همدانى، دفتر انتشارات اسلامى جامعه‏ى مدرسین حوزه علمیه قم‏، ۱۳۷۴

۵. عروسى حویزى عبد، على بن جمعه ، تفسیر نور الثقلین،‏ انتشارات اسماعیلیان، قم‏ ‏، نوبت چهارم‏، سال ۱۴۱۵

۶. قرائتى، محسن، تفسیر نور، انتشارات مرکز فرهنگى درسهائى از قرآن، تهران، چاپ یازدهم،۱۳۸۳

۷. مکارم شیرازى، ناصر، تفسیر نمونه، انتشارات دار الکتب الإسلامیه، تهران، چاپ اول

انیمیشن حمایت از کالای ایرانی 2